Loading...Pająk bardzo niebezpieczny i owiany złą sławą najbardziej rozsławiony gatunek Australijskiej fauny – Atrax robustus. Swoją sławę zawdzięcza wysoko toksycznemu i szybko działającemu jadzie. Do tej pory jest jedynym sklasyfikowanym i opisanym przedstawicielem swojego gatunku. Atrax robustus należy do rodziny Hexathelidae tworzącą 40 gatunków aktualnie ułożonych w dwóch rodzajach: Atrax i Hadronyche. Rodzaje te są bardzo podobne do siebie ale kądziołki przędne są dłuższe i łatwo widoczne u Atrax spp. i często krótsze u Hadronyche spp.
Systematyka rodziny przedstawia się następująco:
Systematyka
Królestwo: Animalia
Podkrólestwo: Eumetazoa
Typ: Arthropoda
Podtyp: Chelicerata
Gromada: Arachnida
Rząd: Araneae
Podrząd: Opisthothelae
Sekcja: Mygalomorphae
Rodzina: Hexathelidae
Rodzaj: Atrax
Gatunek: robustus
Polska nazwa tego gatunku to: podkopnik i ptasznik australijski. Natomiast Ptasznik jest błędną nazwa ponieważ Atrax nie jest ptasznikiem i nie należy do rodziny Theraphosidae tylko jak już wiem do Hexathelidae. Można sobie zadać pytanie dlaczego tak jest, otóż wszystkie ptaszniki mają po pięć unikatowych cech wspólnych. Po pierwsze są kosmate. Po drugie wokół aparatu gębowego mają setki czarnych guzków (tzw. stożki). Kolejną cechą są ich kądziołki przędne są one długie i przypominają palce. Mają również na końcówkach swoich ośmiu odnóży włochate poduszeczki oraz chowane „pazurki”. Ostatnią a zarazem piątą cechą wspólną wszystkich ptaszników jest to że mają nie mniej niż ośmioro oczów. Atrax oraz inne pająki z gatunku Hexathelidae nie posiadaja wszystkich tych cech to właśnie sprawia że Atrax nie jest ptasznikiem. Atrax jest również często mylony z Trapdoorami i tak zwanymi Mous spieders (Missulena spp.) ze względu na duże podobieństwo.
Występowanie
Pająk ten występuje tylko w Australii dla tego zdobycie go graniczy z cudem praktycznie nie dostępny w handlu. Głównie miejsca gdzie można go spotkać: Centralne Wybrzeże, Południowa Wybrzeże, Nowa Południowa Walia. Atrax robustus najczęściej spotykany jest w okolicach Sydney.
Mapa: Przedstawia nam gdzie najczęściej spotykany jest Atrax robustus
kolor purpurowy: często
kolor zielony: sporadycznie
kolor żółty: rzadko
Długość życia
Samice potrzebują około 3-4 lat aby dojrzeć płciowo. Samice są długowieczne żyją około 20 lat. Samce dojrzewają ok. 2-3 lata żyją jeszcze około 6-9 miesięcy po osiągnięciu dojrzałości i w tym czasie wędrują w poszukiwaniu partnerki. Samce są głównie aktywne jesienią i latem.
Wygląd
Atrax jest średnich rozmiarów pająkiem dorasta do ok. 35mm samego ciała. Samce są lżejszej i mniejszej budowy. Kolor ciała brunatno czarny, ale karapaks jest zawsze połyskujący i zwykle nieowłosiony.
Biotop
Pająka można spotkać w wilgotnych, chłodnych i osłoniętych środowiskach. rzadko znajdowane na odsłoniętych terenach, wola bardziej zagęszczone tereny takie jak gęste krzaki można go też spotkać w szczeliny drzew pod kamieniami w szczelinach skalnych gdzie budują specyficzną jamę z pajęczyny.
Ciekawostki
Samce opuszczając swe jamy w okresie lata i jesieni są wtedy najczęściej przypadkowo spotykane przez miejscowych w ich garażach a również domach. Często wpadają też do basenów. Nie potrafią również pływać jak niektóre gatunki pająków jest to kolejny mit spowodowany tym że mogą przez jakiś czas unosić się na pęcherzykach powietrza które zostają miedzy ich włoskami na ciele, ale po pewnym czasie zaczyna toną. W Australii są znane jeszcze dwa gatunki Atrax, ale nie zostały jeszcze opisane. Szczękoczułki są na tyle rozwinięte i ich mięśnie są tak silne, że są w stanie przebić paznokieć człowieka i letni but.
Jadowitość
Atrax robustus jest bardzo agresywnym i silnie jadowitym pająkiem. Zaniepokojony Pająk przyjmuje postawę obroną wznosząc się na tylnich nogach w górę pokazując swoje kły i nie wahając się atakować wbrew powszechnej opinii nie potrafi jednak skakać. Atrax robustus jest agresywny ale nie goni i nie biega za ludźmi aby ich ukąsić jest to kolejny mit. Zostało zanotowanych 13 przypadków śmiertelnych po ukąszeniu Atraxa. Samce są około 5 razy bardziej jadowitsze niż samice, są prawdopodobnie odpowiedzialne za przypadki śmiertelnych ukąszeń i osobami ukąszonymi byli w większości dzieci i osoby starsze schorowane. Przy ukąszeni jest potrzebna natychmiastowa pomoc lekarska i podanie surowicy inaczej pogłębiające się dolegliwości mogą prowadzić do śmierci. Jad składa się z przynajmniej 40 różnych toksycznych białek i tylko jedna jest niebezpieczna dla człowieka. Główny skład jadu to atraxotoxin który samotnie może spowodować wszystkie objawy. Jad ma charakter neurotoksyczny.
Objawy ukąszenia: Skurcze mięśni, łzawienie oraz zwiększona ilość śliny, poty, przyspieszone bicie serca podniesione ciśnienie krwi. Ofiara zaczyny wymiotować, prawdopodobna również utrata świadomości, rozszerzone źrenice. Po 2h symptomy te ustają i wtedy ciśnienie krwi spada do niebezpiecznie niskiego. Ostatecznie następuje zatrzymanie akcji serca albo stanu zwanego oademą płucną. Śmierć może nadejść bardzo szybko. Ciekawostką jest to ze ludzie i inni naczelni są bardzo wrażliwi na jad a inne ssaki takie jak psy, koty, mysz, kangury są w stanie przeżyć 100 razy ludzka śmiertelna dawkę. Toksyna ta jest jednak jednakowo śmiertelna do owadów głównej zdobyczy Atrax.
Rozmnażanie
Samiec zbliża się do jamy prawdopodobnie kierują się zapachem, który wydzielają dojrzałe płciowe samice kopulacje przebiega podobnie jak u ptaszników. Samiec stara się umieścić swe nasienie w samicy i jednocześnie blokować ją swoimi długimi odnóżami tak aby nie został pożarty. Samica składa kokon w którym znajduje się około 100 jajek. Przez cały czas czuwa nad kokonem i broni go w razie potrzeby. Około 3 tygodni później z jajeczek wylęgają się nimfy i pozostają z matka przez kilka miesięcy. Po dwóch wylinkach opuszczają jamę samicy i rozpoczynają życie na własna rękę. Samce zostają w swych jamach do uzyskania dorosłości poczym staja się wędrowcami w poszukiwaniu samicy. Całą swą dorosłość wędrują w poszukiwani jak najwięcej ilości samic. Samice natomiast większość swego życia spędzają w swych jamach czasem wychodzą w nocy na powierzchnie.
Opracowanie
Opracował Adam Indrycha na podstawie doświadczeń hodowców oraz:
Źródło:
http://www.abc.net.au/science/slab/shorter/story.htm
http://www.amonline.net.au/contact/display.cfm
http://museumvictoria.com.au/spidersparlour/spider14.htm
http://www.faunanet.gov.au/wos/factfile.cfm?Fact_ID=84
Literatura:
· McGhee, K. 1999. Funnel-webs, Aust. Geog. 53: 80-95
· Gray, M. 1992. Funnel Webs: separating fact from fiction, ANH 24(3): 32-39
· Meier, Dr. J and White, Dr. J. (eds) 1995. CRC Handbook of Clinical Toxicology of Animal Venoms and Poisons CRC Press Inc, Boca Raton, Florida, USA
Gray, M. 1987. Distribution of the Funnel Web Spiders, in Covacevich, Davie & Pearn (eds), Toxic Plants and Animals: a guide for Australia: 313-21
Zdjęcia:
Dzięki uprzejmości Pana Henryk Firus.
Mam zgodę autora na publikacje zdjęć, proszę aby nie kopiować i nie publikować ich bez jego zgody! Henryk Firus © Flagstaffotos http://www.flagstaffotos.com.au
Pozostałe zdjęcia: M Gray © Australian Museum http://www.amonline.net.au
(również mam zgodę i proszę aby nie kopiować i nie publikować ich bez jego zgody)
Liczba wyświetleń: 18
brak zdjęć